naghshe keshiye sanati

طراحی صنعتی

طراحي صنعتي به عنوان يك رشته و شغل، آميخته‌اي است از علم و هنر. هر يك از دو ركن علم و هنر آنچنان جايگاه محكم و استواري در پيكره طراحي صنعتي دارند كه با حذف هر كدام، روند طراحي صنعتي به سرانجام نرسيده و نهايتاً نتيجه كار يا به سمت صنعت صِرف منحرف شده و يا به سوي هنر صرف.

با اين توصيف مي‌توان اولاً به اين نتيجه رسيد كه طراحي صنعتي به‌حق نام مناسبي براي اين رشته است، و دوم اينكه رشته‌هاي مهندسي كاربرد مشخصي در طراحي صنعتي دارند. به اين معنا كه طراح صنعتي الزاماً بايد تسلط و اشراف كافي به موضوعات رشته‌هاي مهندسي را تا حدي كه هدفش تامين گردد داشته باشد. در طراحي صنعتي هرگز يادگيري مستقل و صرف مكانيك، نقاشي، گرافيك يا غيره كمكي نمي‌كند، بلكه لازم است تا بسته به نياز و هدف مشخص، اقدام به تحقيق و گردآوري اطلاعات در زمينه مورد نياز نمود.

گونیاه

براي كشيدن خطوط قائم و كليه خطوطي كه داراي زاويه اي مشخص (ضريبي از عدد 15) باشند، از گونيا استفاده مي شود.

گونيا بر دو نوع است :

الف – گونياي ثابت

ب – گونياي متغير

نكته 1 :

دو نوع گونياي ثابت وجود دارد‌: يكي با زاويه هاي 45و45 درجه كه به گونياي 45 درجه معروف است و ديگري گونياي 60و30 درجه.

نكته 2 :

گونياي متغير، يك گونياي 45 و يا 30 است كه در يكي از زواياي 45 يا 30 درجه آن لولا نصب شده و مي توان زواياي مختلف را با آن ترسيم نمود. 

خط کش تی

تاریخچه ی نقشه کشی صنعتی

در زمان های قدیم حتی سال های قبل از میلاد برای نشان دادن و معرفی قطعات و وسایل صنعتی از نقشه هایی استفاده می کرده اند که بطور کامل گویا نبوده و از قواعدی که همگان آن را درک کنند بهره ای نداشته است و در موقع نقشه خوانی با مشکلاتی روبرو می شوند تا اینکه آقای لئوناردو داوینچی نقاش و مجسمه ساز ایتالیایی (1459-1516) طراحی را ارائه نمود و طبق قواعدی جسم سه بعدی را روی صفحه ی دو بعدی با رسم تصاویر نشان داد که در این حال نقشه ها گویا و قابل فهم تر شد.سپس دانشمندان و ریاضی دانان اروپایی فعالیت او را دنبال کردند تا اینکه گاسپارمانژ اهل فرانسه در سال 1798 هندسه ترسیمی را معرفی نمود  و این علم پایه و ریشه نقشه کشی صنعتی شد و امروزه از همان اصول استفاده می شود.

نقشه کشی صنعتی و جایگاه آن در صنعت:

نقشه کشی صنعتی همان زبان تکنیک یا زبان صنعت است. زبانی که تراوش فکر مهندسان و طراحان را به تصویر می کشد.مهارت نقشه خوانی و نقشه کشی در مهندسی مانند سواد خواندن و نوشتن می باشد. نقشه کشی در حقیقت نوعی زبان محاوره در علوم مهندسی می باشد که اطلاعات مورد نیاز از یک قطعه، ماشین، سازه، و یا یک طرح را به روشنی و بدون ابهام بیان می کند. این اطلاعات شامل شکل هندسی، نحوه قرار گرفتن و اتصال اجزاء مختلف، مشخصات فیزیکی و هرگونه اطلاعات ضروری می باشد. بنابراین هر مهندس لازم است که به این زبان مسلط باشد و بتواند به راحتی از طریق آن به تبادل اطلاعات با سایر مهندسین بپردازد. حداقل مهارت موردنیاز برای یک مهندس نقشه خوانی است و البته توصیه می شود که نقشه کشی را نه لزوما بطور حرفه ای نیز بداند. هر مقدار تسلط به نقشه خوانی و نقشه کشی بیشتر باشد، شخص سریعتر و راحت تر می تواند ایده های خود را به دیگران منتقل کند و ایده های دیگران را درک کند.در حقیقت نقشه حاوی تمام اطلاعات اعم از اندازه قطعه، جنس، قطعه، مقدار پرداخت و یا هر سوال دیگری که ممکن است برای تراشکار هنگام تراش قطعه پیش بیاید می باشد (نتیجه می گیر که یک تراشکار حرفه ای نیز باید علم نقشه کشی را بلد باشد.)در واقع می توان گفت که نقشه کشی در صنعت مانند پلی است که دفاتر طراحی را با کارگاه های ساخت و تولید مرتبط می سازد.

استانداردهای نقشه کشی

نخستین موسسه ملی استاندارد در سال 1902 در انگلستان و سپس در 1916 در هلند و 1917 در آلمان تاسیس شد. بدنبال آن استاندارد DIN که استاندارد صنعتی آلمان است گسترش پیدا کرد، و در زمینه نقشه کشی صنعتی فعالیت وسیعی آغاز شد. در سال 1926 اتحادیه ای متشکل از 20 موسسه استاندارد ملی از کشورهای مختلف به نام اتحادیه بین المللی موسسات استاندارد ملی استاندارد (ISO) تشکیل شد، اما با پیشرفت تکنولوژی و نیاز به ارتباط صنعتی بین شرکتها، لزوم ایجاد یک سازمان بین الملی استاندارد مورد توجه قرار گرفت و در سال 1947 سازمان ISO تشکیل شد و شروع به کار نمود.کشور ایران در سال 1332 اولین موسسه استاندارد خود را تاسیس نمود و در سال 1360 به عضویت ISO درآمد.بعضاً کشورها از استانداردهای مخصوص به خود استفاده می کنند ولی در کل می توان گفت که تفاوتی عمده با هم ندارند برای آشنایی بیشتر شما استانداردهای چند کشور (یا قاره) آورده شده است

استاندارد کشور یا قاره

امریکا................................................................... علامت اختصار

اروپا............................................................................ ANSI

استرالیا........................................................................... CE

کانادا........................................................................... SAA

ایران............................................................................. CSA

انگلستان....................................................................... ISIRI

ایتالیا............................................................................. UNI

روسیه......................................................................... GOST

ژاپن............................................................................. JISC

فرانسه............................................................................ NF

 معرفی نرم افزارهای نقشه کشی صنعتی

امروزه استفاده از نرم افزارهای کامپیوتری را در اکثر قریب به اتفاق دفاتر طراحی مهندسی می توان مشاهده کرد به جرات می توان گفت دیگر از طراحی و نقشه های دستی خبری نیست. قطعات در محیط های نرم افزاری طراحی می شوند و مکانیزم آنها قبل از ساخت نمونه واقعی در چنین محیط هایی شبیه سازی می شود و در حین عمل شبیه سازی عیوب طراحی مشخص می شود و درنتیجه بدون صرف هزینه ساخت می توان پس از حصول اطمینان از صحت طراحی شروع به ساخت نمونه واقعی و در نتیجه تولید محصول پرداخت.این امر باعث شده تا شکل بازار عرضه و فروش محصولات از حالت سنتی و نمایشگاهی رفته رفته به شکل الکترونیکی تبدیل شود. طراحی قطعات در محیط های نرم افزاری این امکان را فراهم می کند تا دو شرکت سازنده در دو نقطه جهان بتوانند براحتی با یکدیگر در امر ساخت یک محصول همکاری کنند.به طور مثال فرض کنید شرکتی ایرانی به یک شرکت چینی سفارش طراحی و ساخت یک قالب را می دهد استفاده از طراحی به کمک کامپیوتر باعث می شود که شرکت سازنده مدلی را که می خواهد بسازد در اختیار شرکت سفارش دهنده قرار می دهد پس از چندین بار رد و بدل پرونده های کامپیوتری در آخر با توافق طرفین نمونه واقعی ساخت  فرستاده می شود قبل از شروع به توضیح دستگاه طراحی شده توضیحاتی درباره چگونگی طراحی توسط کامپیوتر مفید است.چگونگی استفاده از نرم افزارهای کامپیوتری بستگی به هدف نهایی طراح دارد. به عنوان مثال اگر هدف از طراحی صرفا مدل سازی و تهیه نقشه های صنعتی از مدل تهیه شده باشد. باید به سراغ نرم افزارهای مدل سازی رفت ولی امکان دارد شخص طراح بخواهد علاوه بر مدلسازی به کمک کامپیوتر به تحلیل و بررسی سینماتیکی یا دینامیکی یک مکانیزم بپردازد. انتخاب نرم ازارهای بسته به هدف طراح وابسته تسلط وی به آن نرم افزار دارد. نرم افزارهای متعددی قادر به عمل مدلسازی هستند که از آن جمله می توان به Solidworks Mechanical Desktop Autocad Catia و غیره.این نرم افزارها به نرم افزارهای (Computer aided design) CAD  معروفند. هر کدام از این نرم افزارها در یک یا چند جنبه از طراحی نسبت به بقیه برتری دارند.